Selecties

Zenuwstelsel

• Gegeneraliseerde angststoornis, bij ernstig lijden en disfunctioneren van de patiënt of wanneer de niet-medicamenteuze aanpak faalt.
• Ernstige depressie: eerste keuze, in combinatie met psychotherapie.

Motivatie

Dosering

Inname van de comprimés in 1 dagelijkse gift op om het even welk tijdstip en onafhankelijk van voedselinname.

• Startdosis: 25 mg p.d. in 1 dosis, na 1 week te verhogen naar 50 mg p.d, bij onvoldoende therapeutisch effect (dit wordt duidelijk na 6 tot 8 weken): de dosis verhogen tot een maximale dosis van 100 mg per dag.
• Bij voldoende therapeutisch effect wordt de behandeling ten minste 6 tot 12 maanden verdergezet na remissie.
• Bij het stopzetten is het aangeraden de dosis geleidelijk te verminderen (zie Tools – afbouwen van antidepressiva ; zie ook Folia januari 2024 Handvaten voor het afbouwen van antidepressiva).

In geval van nierfalen

• Geen dosisaanpassing nodig.

Delen en pletten

• Delen: zie de farmaceutische vormen vermeld in het GGR naast de specialiteit (sertraline). Zie ook Intro 2.11.7 De toedieningswegen en farmaceutische vormen voor meer informatie over de gebruikte termen.
• Pletten: zie Intro 2.11.12. Pletten van een geneesmiddel. Zie ook Pletfiches (voer de naam van de molecule in de zoekbalk in).

Voorzorgsmaatregelen voor gebruik

BIJZONDERE VOORZORGEN VOOR OUDEREN

Voorzichtigheid is geboden:

• Bij patiënten met (voorgeschiedenis van) epilepsie.
• Bij patiënten met ziekte van Parkinson (extrapiramidale verschijnselen).
• Bij gebruik van diuretica (thiaziden, lisdiuretica):
  • rekening houden met het risico van hyponatriëmie, wat kan leiden tot verwardheid en convulsies.
  • Bepaal na een week na het starten het natriumgehalte of eerder bij symptomen van hyponatriëmie/risico op elektrolytstoornissen.
• Bij risico op vallen en de gevolgen hiervan (breuken, wonden,...), zeker indien dit gecombineerd wordt met andere psychotrope medicatie.
  • Sertraline wordt best gestopt bij een voorgeschiedenis van vallen of valneiging.
• Bij leverinsufficiëntie (dosisaanpassing aangewezen).
• Bij diabetespatiënten (regelmatige controle van de glyckemie en eventuele aanpassing van de behandeling).
• Bij hittegolf (kan de effecten van een hitteslag versterken).

Ongewenste effecten

• Zie 10.3. Antidepressiva
• Gastro-intestinale ongewenste effecten (nausea, diarree, ...): frequent.
• Centrale ongewenste effecten (hoofdpijn, slapeloosheid, duizeligheid, agitatie, sedatie, ...): frequent.
• Extrapiramidale verschijnselen zoals beven, acathisie, parkinsonisme [zie Folia april 2021].
• Priapisme: (es)citalopram, fluoxetine, paroxetine, sertraline [zie Folia oktober 2021].
• Langdurige seksuele stoornissen, ook na stopzetten van de SSRI’s [zie Folia maart 2020].
• Compulsief gedrag (gokverslaving, compulsief koopgedrag) [zie Folia juni 2020].
• Hyponatriëmie, vooral bij ouderen of bij inname van diuretica.
• Serotoninesyndroom bij hoge doses of associëren met andere serotonerge geneesmiddelen (zie Inl.6.2.4. Serotoninesyndroom).
• Bloedingen vooral ter hoogte van de huid en van de mucosa [zie Folia april 2005]; het risico op gastro-intestinale bloedingen neemt toe bij gelijktijdig gebruik van NSAID’s [zie Folia april 2024].
• Risico van convulsies en epileptische aanvallen (zie Inl.6.2.8. Convulsies en epileptische aanvallen uitgelokt door geneesmiddelen).
• Paroxetine: ook anticholinerge effecten (zie Inl.6.2.3. Anticholinerge ongewenste effecten).
• Citalopram en escitalopram: ook verlenging van het QT-interval, met risico van torsades de pointes (zie Inl.6.2.2. QT-verlenging en torsades de pointes); maculopathie.

Interacties

• Zie 10.3. Antidepressiva
• Verhoogd risico van bloeding bij associëren met antitrombotische middelen, NSAID's of acetylsalicylzuur.
• Verhoogd risico van hyponatriëmie bij associëren met diuretica.
• Verhoogd risico van de extrapiramidale ongewenste effecten van antipsychotica.
• Verhoogd risico van serotoninesyndroom bij associëren met andere middelen met serotoninerge werking (zie Inl.6.2.4. Serotoninesyndroom).
• Paroxetine: ook verhoogd risico van anticholinerge ongewenste effecten bij associëren met andere middelen met anticholinerg effect.
• Citalopram en escitalopram: ook verhoogd risico van torsades de pointes bij associëren met andere geneesmiddelen die het risico van QT-verlenging verhogen (zie Inl.6.2.2. QT-verlenging en torsades de pointes).
• De SSRI's zijn substraten en inhibitoren van de CYP-iso-enzymen (zie Tabel Ic. in Inl.6.3.); ze verschillen onderling in hun inhiberend effect op de CYP-iso-enzymen, maar de klinische relevantie van sommige van deze interacties is niet duidelijk.
  • Citalopram, escitalopram en sertraline zijn substraten van CYP2C19 en inhibitoren van CYP2D6; citalopram en sertraline zijn daarenboven substraten van P-gp (zie Tabel Id. in Inl.6.3.).
  • Fluoxetine is een substraat van CYP2D6 en inhibitor van CYP2C9, CYP2C19, CYP2D6 en CYP3A4.
  • Fluvoxamine is een substraat van CYP2D6 en inhibitor van CYP1A2, CYP2C9, CYP2C19, CYP2D6 en CYP3A4.
  • Paroxetine is een substraat en inhibitor van CYP2D6, en een substraat van P-gp.

Contra-indicaties

• Associatie met MAO-inhibitoren (zie 10.3. Antidepressiva, rubriek “Interacties”).
• Citalopram en escitalopram: andere risicofactoren voor QT-verlenging (zie Inl.6.2.2. QT-verlenging en torsades de pointes).
• De website “geneesmiddelenbijlevercirrose.nl” beoordeelt fluoxetine, paroxetine en sertraline als ”onveilig” (te vermijden) bij levercirrose.

Prijstabel